ضخامت سنج یا thickness gauge یک دستگاه مهندسی دقیق برای انجام تستهای اندازهگیری ضخامت بدون تخریب، در شرایطی است که به سطح جسم دسترسی داریم. ضخامتسنج از جمله تجهیزات اصلی و ضروری در صنایع مختلف است. این دستگاه بیشتر در صنعت خودرو، جهت اندازهگیری ضخامت رنگ و تشخیص رنگ شدگی خودرو مورد استفاده قرار میگیرد. ضخامتسنج برای اندازهگیری ضخامت انواع سطوح آهنی و غیرآهنی مثل پلاستیک و فلز نیز مناسب است.
اساس کار ضخامت سنج بدین گونه است که فرستنده، پالس مغناطیسی را ارسال میکند؛ سپس این پالس از میان پوشش و رنگ عبور کرده و به پایهی رنگ میرسد. در این مرحله پردازشگر ضخامت جسم را با محاسبات به دست میآورد. شرکت رادان کیوسی، فروشگاهی معتبر است که انواع ضخامت سنج را با قیمتی مناسب به بازار عرضه مینماید.
اجزای ضخامت سنج کدامند؟
عموما هر دستگاه ضخامت سنج از یک سنسور گیرنده و فرستنده جریان گردابی، صفحه کلید، صفحه نمایش، برد مرکزی و … تشکیل می شود.
کاربرد ضخامت سنج در صنایع
از جمله کاربردهای مهم ضخامت سنج در صنایع میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رنگهای ساختمانی
- رنگهای ترافیکی
- رنگ و رزین
- رنگهای پودری
- آبکاری
- آنودایزینگ آلومینیوم
- پزشکی
- صنعت خودرو
- جواهرسازی
- سیمان و لوله سازی
- تکنولوژی هستهای
- پتروشیمی
- لوازم خانگی
- ساختمان سازی
- و … .
انواع ضخامت سنج
- ضخامتسنج لیزری: این ضخامت سنح به صورت C Frame قرار میگیرد و با اشعه لیزر، ضخامت جنس موردنظر را اندازهگیری مینماید. این مدل از دستگاه به صورت تک کاناله و چند کاناله، ضخامت یک یا چند نقطه از قطعه را به صورت آنلاین اندازهگیری میکند و بر روی نمایشگر نشان میدهد.
- ضخامتسنج پرتویی: یک مدل ضخامت سنج است که در صنایع قطعهسازی خودرو، کارخانجات تولید فولاد، صنایع پتروشیمی و کارخانجات سیمان کاربرد فروانی دارد. از ضخامت سنج پرتویی در آزمونهای غیر تخریبی و آنالیز ترکیبات استفاده میشود. بشترین موارد مصرف این مدل ضخامت سنج پرتویی در سنجش ضخامت قطعات فولادی و آلومینیوم، لاستیک، کاغذ و قطعات پلاستیکی است.
- ضخامتسنج مغناطیسی یا coating thickness gauge: این مدل عمدتا به ضخامت سنج رنگ خودرو و پوشش یا تستر دیجیتال رنگ خودرو معروف است. بیشترین کاربرد اين مدل در اندازهگيری پوشش بر روی سطح است که پوشش آن به صورت مايع و پودر یا رنگ میباشد.
- ضخامتسنج جریان گردابی: این ضخامتسنج که در مقابل سایر مدلها دارای كاربردهای عمومیتری است؛ بیشتر جهت ضخامتسنجی پوششهایی استفاده میشود که شامل پوشش پودری و مایع بر روی آلومينيوم و فولاد ضد زنگ غيرمغناطيسی هستند.
- ضخامت سنج اولتراسونیک Ultrasonic thickness gauge: در آزمایش فراصوتی یا اولتراسونیک از موج با فرکانس فراتر از آستانه شنوایی انسان استفاده میشود. در این دستگاه تست، با انتشار موج آلتراسونیک به درون قطعه مورد تست و مشاهده و تحلیل موج برگشتی، میتوان به وجود عیب و عیوب در قطعه پیبرد. موارد استفاده ضخامت سنج اولتراسونیک در سنجش ضخامت فلزات، سرامیک و پلاستیک میباشد. ضخامتسنجهای اولتراسونیک میتوانند ضخامت را از روی روکش و بدون برداشتن پوشش تشخیص دهند. از کاربردهای این مدل از ضخامت سنجهای اولتراسونیک، استفاده در صنایع کشتی سازی و تولید خطوط لوله است. روش سنتی اندازهگیری ضخامت اجسام استفاده از کولیس است. برای استفاده از کولیس میبایست نمونهها را برش داد، که این امر باعث تخریب نمونه میشود. امروزه بدون تخریب و با استفاده از سیستم اولتراسونیک میتوان به راحتی ضخامت همه اجسام را حتی اجسام با ابعاد بزرگ را اندازهگیری کرد.
امروزه با پیشرفته شدن تجهیزات اندازهگیری، بسياری از ضخامت سنجهای تولید شده بر اساس تركيبی از دو سیستم جریان القای مغناطيسی و جريان گردابی كار میكنند. این پیشرفت، این امکان را فراهم ساخته که سنجش در دامنه بیشتری را بدون تغيير در مدل ضخامتسنج داشته باشیم.
شكل قطعهای كه اندازهگيری میشود، ما را در انتخاب مدل دستگاه و نوع پراب به کار رفته محدود میکند. برای تمام قطعات با اندازه و شکلهای متفاوت نمیتوان از يك مدل ضخامتسنج و پراب استفاده کرد. برای سنجش ضخامت پوشش روی قطعههایی با شكلهای پيچيده، پرابهای مختلف و جداگانهای عرضه میگردد که شامل موارد زیر است:
- پراب سرخود
- پراب جدا
- پراب استاندارد
- پراب مینیاتوری
- پراب 45 درجه
- پراب 90 درجه
چه عواملی بر سنجش ضخامت یک پوشش تاثیر میگذارند؟
بعضی از عوامل وجود دارند که به ضخامتسنج اجازه نمیدهند تا ضخامت سطح را به درستی اندازهگیری کند. عواملی مثل انحناء داشتن سطح، ضخامت و زبری سطح، میزان نفوذپذیری مغناطیسی و رسانا بودن سطح میتوانند در سنجش نادرست ضخامت موثر باشند. البته امروزه به وسیله ضخامت سنجهای التراسونیک این مشکل رفع شده است. این ضخامت سنجها به وسیله پراب خود، امواج التراسونیک را ارسال کرده و انعکاس آن از مرز پایینی دریافت میشود و بدین گونه اندازهگیری انجام میشود.
سخن پایانی
ما در این مقاله از سایت کارنگ به ارائه اطلاعاتی درباره Thickness gauge یا همان ضخامت سنجها پرداختیم. شما میتوانید در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر به مقاله “ضخامت سنج چیست؟” در سایت ما مراجعه کنید. همچنین در صورت تمایل میتوانید ضخامت سنج موردنیاز خود را با قیمتی مناسب و کیفیتی بینظیر از سایت ما خریداری کنید.